قبل از ساخت و تجهیز هر موزه، برای اینکه بدانند در این موزه چه اتفاقی خواهد افتاد، مطالعات تخصصی یی در مورد محتوای موزه، موارد مورد نمایش، تجهیزات موزه و ... صورت میگیرد که به «طرح محتوایی موزه» معروف است.

برای طراحی یک موزه، در ابتدا طرح توجیهی موزه تهیه میشود. طرح توجیهی شامل علل و عوامل ضرورت ایجاد یک موزۀ جدید است که به روش های خاصی برآورد، بررسی و تهیه میگردد. در این فاز، در خصوص دلایل ضرورت ایجاد موزۀ جدید مطالعاتی صورت میگیرد. در این مطالعات، زمینه های مختلفی نظیر مطالعات ضرورت موضوعی در خصوص موضوع موزۀ مورد نظر، ضرورت ایجاد موزه از دیدگاه تاریخی، ضرورت ایجاد موزه از دیدگاه فنی، حفاظتی، مرمتی، ضرورت ایجاد موزه از دیدگاه اجتماعی، ضرورت ایجاد موزه از دیدگاه سیاسی، ضرورت ایجاد موزه از دیدگاه اقتصادی، و مطالعات در خصوص محل وقوع موزه مدّ نظر بوده و صرفاً در غالب یک پکیج کم حجم و با توضیحاتی گذرا در این موارد ذکر میگردد. مورد مهم دیگر طرح های توجیهی، برآورد حدودی ریالی و زمانی احداث یا راه اندازی موزۀ مورد نظر است که از اهمیت ویژه ای برای تصمیم گیری برخوردار می باشد. این طرح عموماً برای تصویب در کمیته های تصمیم گیرنده، مقامات عالی رتبۀ هر ارگان، هیئت  مدیره، و به طور اخص برای تأمین حدود اعتبارات لازم برای موزه تهیه و ارائه میگردد.

فاز بعدی طراحی موزه، تهیۀ طرح محتوایی خواهد بود که عملاً شالوده و بنیان موزۀ مورد نظر را تشکیل میدهد. در یک جمله، این قسمت از پروسۀ طراحی موزه را می توان چنین تعبیر نمود که :
طرح محتوایی یک موزه، همانند ویترین یک فروشگاه است ؛ از ویترین یک فروشگاه نوع عملکرد فروشگاه که آیا یک لباس فروشی است و یا یک کافه تریا و یا کتاب فروشی. مهم ترین محصولات فروشگاه، حدود قیمت ها، مدل اجناس فروشگاه که آیا خیلی لوکس و با کاربردهای خاص هستند و یا اجناسی معمولی تر و کاربردی تر، میزان توجه به نوع دکوراسیون فروشگاه، حدود توجه به نورپردازی و سیستم های آسایشی فروشگاه، و حتی برخی اتفاقات خاص موجود در فروشگاه نظیر حراجی، تخفیفات به مناسبت های مختلف و غیره را در یک نگاه می توان دریافت.

در این فاز، با تلفیق اطلاعات فاز طرح توجیهی، اطلاعات تخصصی عملکرد موزه، اطلاعات اقشار هدف، اطلاعات باستانشناسی و تاریخی، اطلاعات فرهنگ محلی و عمومی و تعدادی دیگر از شاخصه های اصلی طراحی موزه ( که در گروه معماری رازیگران نقش و اندیشه محفوظ است)، طرح محتوایی موزه طراحی و مورد تحلیل قرار میگیرد. آنالیز طرح مذکور نیز به روش های خاص خود اعم از روش باردِن، روش جمعی، روش مفهومی و سایر روشهای موجود صورت پذیرفته و در نهایت طرح محتوایی موزۀ جدید خلق میگردد.